Predsjednik Ukrajine Volodimir Zelenski suočava se s nizom izazova nakon što je poručio da bi izbori u zemlji mogli biti održani za dva do tri mjeseca pod uslovom da Sjedinjene Države i evropski saveznici Kijeva garantuju bezbjednost glasanja.
Većina Ukrajinaca protivi se ideji održavanja izbora tokom rata, rekao je Anton Hrušecki, izvršni direktor Kijevskog međunarodnog instituta za sociologiju, pozivajući se na rezultate nedavnih istraživanja javnog mnjenja. Ukrajina, koja je posljednje izbore održala 2019. godine, nalazi se pod ratnim stanjem od februara 2022, a održavanje izbora je ustavom zabranjeno tokom ratnog stanja.
Borbe bjesne duž više od 1.200 kilometara na istoku, jugu i sjeveru Ukrajine. Stotine ruskih dronova i raketa redovno pogađaju ukrajinske gradove i mjesta daleko od linije fronta. Snabdijevanje električnom energijom poremećeno je zbog ruskih napada na energetski sektor i drugu energetsku infrastrukturu.
Prekid vazdušnih napada ključni je minimalan uslov i prvi korak kako bi se uopšte počelo razmišljati o održavanju izbora, kazao je za Rojters politički analitičar Volodimir Fesenko. Prema njegovim riječima, Ukrajina bi morala izraditi zakonodavni okvir za izbore praktično od nule, uključujući novi zakon koji bi precizirao rokove, pravila i procedure. Fesenko procjenjuje da bi za to bilo potrebno oko šest mjeseci.
Analitičari takođe dodaju da Kijev mora unaprijed da spriječi svaku moguću manipulaciju od strane Rusije i ističu da će se milioni Ukrajinaca suočiti sa brojnim izazovima tokom izbora.
Podaci pokazuju da je više od 4,3 miliona Ukrajinaca imalo status privremene zaštite u Evropskoj uniji krajem 2025, a da bi im se omogućilo glasanje, Kijev bi morao da organizuje stotine biračkih mjesta širom Evrope.
Takođe, više od četiri miliona Ukrajinaca registrovano je kao interno raseljeno stanovništvo. Registracija svih raseljenih osoba bila bi izuzetno zahtjevan poduhvat, koji bi zahtijevao vrijeme i finansijska sredstva.
Oko milion ljudi služi u ukrajinskim odbrambenim snagama, a organizovanje slobodnih i fer izbora na liniji fronta bilo bi izuzetno teško i vjerovatno bi zahtijevalo izmjene zakona. Ukrajinski zvaničnici procjenjuju da se do 2024. godine oko 4,5 miliona punoljetnih Ukrajinaca nalazilo na teritorijama pod ruskom okupacijom. Rusija kontroliše oko 19% ukrajinske teritorije, podsjeća Rojters.
Zelenski bi, prema anketama Kijevskog međunarodnog instituta za sociologiju i drugim redovnim istraživanjima, imao dobre šanse za reizbor, mada je njegova popularnost značajno opala usljed korupcionaških afera u energetskom sektoru.
Ankete pokazuju da je Valerij Zalužni, ukrajinski ambasador u Britaniji i bivši komandant vojske, jedini kandidat koji bi predstavljao ozbiljnu prijetnju Zelenskiju. Zalužni do sada nije iskazivao političke ambicije, poručivši da, dok rat traje, fokus mora biti na odbrani zemlje.
Bonus video:
