Administracija predsjednika Sjedinjenih Država Džoa Bajdena saopštila je juče da uvodi trgovinske sankcije za preko 30 kineskih istraživačkih instituta i entiteta zbog kršenja ljudskih prava i navodnog razvijanja tehnologija, poput oružja za kontrolu uma, koje podrivaju američku nacionalnu bezbjednost.
SAD su stavile Kinesku akademiju za vojno-medicinske nauke i 11 njenih istraživačkih institura na crnu listu za izvoz zbog navodnog pomaganja Pekingu u represiji i kontroli Ujgura.
Jedan visoki zvaničnik je, kako prenosi “Fajnenšl tajms”, kazao da instituti koriste biotehnologiju kako bi omogućili kineskoj vojsci da razvije aplikacije koje uključuju “oružje za kontrolu uma”.
Ministarstvo trgovine SAD juče je stavilo Akademiju i institute na listu entiteta kojima američke kompanije ne smiju da izvoze tehnologije nastale u Americi. Zvaničnik je takođe kazao da Kina takođe koristi napredak u biotehnologiji kako bi pokušala da razvije vojne tehnologije koje uključuju “prepravljanje gena i interfejs mozak-mašina”.
”Naučni napredak u oblasti biotehnologije i medicinskih inovacija može spasiti živote. Nažalost, Narodna Republika Kina bira da koristi ove tehnologije kako bi kontrolisala svoj narod i za represiju članova etničkih i vjerskih manjinskih grupa”, navela je američka ministarka trgovine Đina Raimondo u saopštenju.
Majkl Orlando, šef Nacionalnog kontraobavještajnog i bezbjednosnog centra, nedavno je kazao da SAD upozoravaju kompanije na napore Kine da dođe do američke tehnologije u pet ključnih sektora, uključujući biotehnologiju.
Eksperti UN i aktivisti za zaštitu ljudskih prava procjenjuju da je preko milion ljudi, uglavnom Ujgura i pripadnika drugih muslimanskih manjina, proteklih godina zatvoreno u velikom broju logora u regionu Sinđiang na kineskom krajnjem zapadu.
Američki Senat priprema zakon koji bi zabranio američkim kompanijama uvoz robe iz tog regiona ukoliko kompanije ne mogu da dokažu da u procesu proizvodnje nije korišten prisilni rad. Bijela kuća je podržala predlog zakona koji je već prošao u Predstavničkom domu.
Kina odbacuje optužbe za kršenja ljudskih prava u Sinđijangu i protivi se onome što naziva američkim “miješanjem” u njene unutrašnje stvari, obećavši da će zaštititi svoje kompanije od američkih sankcija.
Jučerašnji potez SAD uslijedio je nakon što je prošle nedjelje uvedena investiciona zabrana za kinesku kompaniju “SenseTime” koja se bavi razvijanjem vještačke inteligencije sa fokusom na softveru za prepoznavanje lica.
Rojters podsjeća da je kineski gigant za proizvodnju telekomunikacione opreme “Huavej tehnolodžiz” stavljen na crnu listu 2019. godine. Kasnije te godine na listu za sankcije je stavljena i kompanija HMN tehnolodžiz, proizvođač podvodnih kablova. Vašington je sve više zabrinut zbog bezbjednosnih prijetnji koje predstavlja uloga Huaveja u gradnji podvodnih internet kablova, koji imaju mnogo veći kapacitet za pohranjivanje podataka od satelita.
Širenje crne liste kineskih kompanija vjerovatno će pojačati nepovjerenje u već napetim odnosima između Kine i SAD, uprkos naporima Džoa Bajdena u novembru na virtuelnom sastanku sa kineskim liderom Sijem Đinpingom za postavljanje “zaštitnih ograda” koje bi spriječile da dvije supersile skliznu u konflikt.
Peking i Vašington se spore oko niza tema, uključujući i američke kritike zbog kineskog širenja nuklearnog arsenala i odluke Bajdenove administracije da zvaničnici SAD zbog kršenja ljudskih prava bojkotuju Zimske olimpijske igre u Pekingu 2022.
Bonus video:
