Izraelske snage granatirale su juče periferiju posljednjeg utočišta na južnom obodu Pojasa Gaze, gdje raseljeni, njih stotine hiljada pritjerane uz graničnu ogradu, strahuju od novog napada kada više neće imati gdje da pobjegnu.
Više od polovine od 2,3 miliona stanovnika Gaze sada su beskućnici i zbijeni u Rafi. Desetine hiljada njih stiglo je posljednjih dana, noseći stvari u naručju i vukući djecu na kolicima, otkako su izraelske snage prošle sedmice pokrenule jedan od najvećih napada u ratu kako bi zauzele susjedni Kan Junis, glavni južni grad.
Ako izraelski tenkovi nastave da pristižu, “ostaće nam dva izbora: da ostanemo i umremo ili da se popnemo na zidove u Egiptu”, izjavio je za Rojters putem aplikacije na mobilnom telefonu 55-godišnji Emad, biznismen i otac šestoro djece.
“Većina stanovništva Gaze je u Rafi. Ako tenkovi upadnu, biće to masakr kao nikada ranije tokom ovog rata”.
Izraelski ministar odbrane Joav Galant rekao je kasno u četvrtak da će se trupe sada okrenuti ka Rafi, koja je zajedno sa Deir al-Balahom sjeverno od Kan Junisa među posljednjim preostalim oblastima koje nisu zauzete u skoro četvoromjesečnoj ofanzivi.
“Ostvarujemo naše misije u Kan Junisu, a takođe ćemo doći do Rafe i eliminisati terorističke elemente koji nam prijete”, naveo je Galant u saopštenju.
Kao jedini dio Gaze sa pristupom ograničenim zalihama hrane i medicinske pomoći koja stiže preko granice, Rafa i obližnji djelovi Kan Junisa postali su lavirint improvizovanih šatora. Vjetar i hladno vrijeme pogoršali su nevolje, raznoseći šatore i puneći ih blatom, piše Rojters.
“Šta da radimo? Živimo u višestrukoj bijedi, ratu, gladi, a sada i kiši”, rekla je Um Badri, majka petoro djece raseljene iz grada Gaza, koja sada živi u šatoru u Kan Junisu.
“Čekali smo zimu, uživali gledajući kišu sa balkona naše kuće. Sada naše kuće više nema, a kišnica je poplavila šator u kojem smo završili”.
Telefonskih usluga gotovo nema širom Gaze, pa su se stanovnici penjali na uzvišenje kod granične ograde i čučali pored bodljikave žice u nadi da će uhvatiti egipatski mobilni signal. Mariam Odeh je pokušavala da pošalje poruku porodici koja još u Kan Junisu, "da im kažem da smo još živi i da nismo mučenici kao drugi".
Ujedinjene nacije kažu da spasioci više ne mogu da dođu do bolesnih i ranjenih na ratištu u Kan Junisu, a mogućnost da borbe stignu do Rafe je skoro nezamisliva.
“Rafa je ekspres lonac očaja i plašimo se onoga što slijedi”, rekao je na brifingu u Ženevi Jens Laerke iz Kancelarije UN za koordinaciju humanitarnih poslova.
Rat u Gazi pokrenuli su borci Hamasa koji su 7. oktobra upali preko granične ograde u Izrael, ubili 1.200 ljudi i oteli 253 taoca, prema izraelskim podacima. Od tada je, kažu zdravstvene vlasti u Gazi, potvrđeno da je ubijeno više od 27.000 Palestinaca, od kojih 112 u protekla 24 sata, a strahuje se da je još hiljade tijela ostalo u ruševinama, u izraelskom napadu koji je opustošio veći dio teritorije.
Posrednici čekaju odgovor Hamasa na predlog sastavljen prošle sedmice sa šefovima izraelskih i američkih obavještajnih službi, uz učešće Egipta i Katara, za prvi produženi prekid vatre u ratu. Jedino primirje do sada trajalo je samo nedjelju dana krajem novembra, kada su militanti oslobodili 110 žena, djece i stranih talaca.
Predlog koji je na stolu predviđa prvu fazu u trajanju od 40 dana, tokom koje bi Hamas oslobodio preostale civilne taoce, nakon čega slijede dalje faze oslobađanja vojnika i predaje tijela mrtvih, rekao je jedan palestinski zvaničnik.
Međutim, stavovi strana se i dalje uveliko razlikuju povodom onoga što će uslijediti. Izrael kaže da Hamas mora biti iskorijenjen prije nego što povuče svoje trupe iz Gaze ili oslobodi zatvorenike. Hamas kaže da neće potpisati nikakav sporazum o primirju ko Izrael ne pristane da se povuče i okonča rat.
Na drugom frontu, izraelska vojska je saopštila da je njen odbrambeni sistem presreo raketu usmjerenu ka Izraelu u oblasti Crvenog mora. Nijedna grupa nije preuzela odgovornost, ali su jemenski Huti pobunjenici povezani sa Iranom više puta raketama i dronovima napali dronove u Crvenom moru i druge mete u znak solidarnosti sa građanima Gaze.
Region se takođe priprema za američke udare na proiranske milicije u Siriji i Iraku. SAD su odobrile te napade nakon što su tri američka vojnika ubijena u napadu dronom u Jordanu. To su bile prve američke žrtve u talasu nasilja koje širom regiona vrše proiranske grupe dok traje rat u Gazi.
Američki zvaničnici kažu da će se odgovor sastojati od višednevnih napada. Iran je poručio da će odgovoriti ako bude napadnuta njegova teritorija ili interesi.
Od decembra, nekoliko visokih komandanata iranske elitne Revolucionarne garde koji savjetuju sirijsku vladu ubijeno je u, kako se vjeruje, izraelskim vazdušnim udarima na Siriju. Iranski poluzvanični medij objavio je juče da je jedan savjetnik Garde ubijen u drugom izraelskom napadu na Damask.
UNICEF: Ugroženo mentalno zdravlje djece
UNICEF je juče saopštio da procjenjuje da je 17.000 djece u Gazi bez pratnje ili da su odvojeni od svojih porodica tokom sukoba, i da se smatra da je skoro svoj djeci u enklavi potrebna podrška za mentalno zdravlje.
“Oni pokazuju simptome kao što su izuzetno visok nivo anksioznosti, gubitak apetita. Ne mogu da spavaju, imaju emocionalne izlive ili paniče svaki put kada čuju bombaški napad”, rekao je Džonatan Kriks, šef UNICEF-a za komunikacije na okupiranim palestinskim teritorijama.
“Prije ovog rata, UNICEF je već smatrao da je za 500.000 djece u Gazi potrebna podrška za mentalno zdravlje i psihosocijalna podrška. Danas procjenjujemo da je ta podrška potrebna gotovo svoj djeci, a to je više od milion djece”.
Bonus video:
