Sarajevska organizacija Projekat za izvještavanje o organizovanom kriminalu i korupciji (OCCRP) za osobu koja je u negativnom kontekstu obilježila prethodnu godinu proglasila je predsjednika Rusije Vladimira Putina.
Putin je titulu ""zaslužio" kao osoba čije se ime najviše puta pominjalo u pričama o kriminalu i korupciji koji je pratio OCCRP u 2014. godini.
"Putin se svake godine nađe među finalistima za ovu nagradu, pa se ovo može smatrati nagradom za životno djelo", kazao je Dru Sulivan, urednik OCCRP. “Stvorio je vojno-industrijsko-političko-kriminalni kompleks koji služi ruskim i Putinovim privatnim interesima. Putin smatra da su ti interesi isti”.
Odmah poslije Putina, neslavnu titulu dijeli cnogorski premijer Milo Đukanović.
Đukanović dijeli drugo mjesto sa mađarskim kolegom Viktorom Orbanom.
Među prethodnim dobitnicima ove titule je i Ilham Alijev, predsjednik Azerbejdžana (2012.), a prošle godine "priznanje" je dobio parlament Rumunije "zbog svoje uloge u legalizovanju kriminala".
Putin je, kako se navodi u obrazloženju za dodjelu "priznanja", prepoznat po svom umijeću da Rusiju pretvori u jedavn veliki centar za pranje novca, te kao neko ko je omogućio organizovani kriminal u Krimu i Donbas regionu u istočnoj Ukrajini.
Putin, bivši špijun KGB-a, prije nekoliko godina naredio je hapšenja najvećih kriminalaca u zemlji, da bi ih nedugo zatim pustio na slobodu. To je bio početak saradnje ruskih vlasti sa organizovanim kriminalom. OCCRP vjeruje da je Putin pristao da toleriše kriminal u zamjenu za podršku istih tih kriminalaca interesima koje je on smatrao nacionalnim.
“Vladimir Putin i njegovi siloviki su spojili hladnoratovski mentalitet sa savremenom tehnologijom i strategijama organizovanog kriminala kako bi stvorili jedan novi stepen transnacionalnog organizovanog kriminala”, ističe izvršni direktor OCCRO Pol Radu.
Na primjer, OCCRP je proučavao složeni sistem pranja novca koji je ustanovljen uz pomoć ruskih i moldavskih kriminalnih organizacija, koji je koristio ruske banke (među kojima i jedna koja je povezana sa rođakom Vladimira Putina, Igorom), lažne pozajmice banaka i korumpirane moldavske sudije. Pomoću tog sistema novac oligarha, korumpiranih vladinih zvaničnika i kriminalnih grupa prebacivan je u Evropu preko jedne banke u Letoniji. Novac prebačen preko ovog sistema korišten je za podržavanje Putinovih političkih intersa.
U jednom drugom projektu, partneri OCCRP-a su emitovali dokumentarni film koji se bavi vezama između državnih Ruskih Željeznica (bliskih Putinu), ozloglašenog bankara poznatog kao Crni bankar koji je ubijen u Londonu, nekoliko velikih kriminalca i plaćenih ubica i rusko-moldavskog biznismena koji vodi jednu prorusku političku partiju u Moldaviji. Pomenuti film je jedan od razloga zašto je pomenutoj partiji, Patriji, moldavska vlada pred izbore zabranila učešće na izborima a kao razlog je navedena nezakonita finansijska podrška od Rusije. Lider Patrije, strahujući od hapšenja, prebjegao je u Rusiji, a ruski zvaničnici su javno stali u njegovu odbranu.
Kriminalci su služili i kao posrednici u prebacivanju naoružanja od ruske vojske do proruskih pobunjenika u Rusiji. Pod lažnim identitetom, novinari OCCRP-a su kupili oružje od kriminalca u Moldavaiji, oružje ruske vojske koje vojnici koriste u otcijepljenom moldavskom regionu Pridnjestrovlje.
Putinova vlada je primorala gašenje medija i NVO koje su se bavile korupcijom i godinu ispratila osuđivanjen najžešćeg kritičara Kremlja, Alekseja Navaljnoj, za korupciju.
Putina je za Osobu godine izabran od strane više od 125 istraživačkih novinara koji sarađuju sa OCCRP i 20 istraživačkih centara u zemljama od Evrope do Centralne Azije.
“Putin je godinama stvarao tampon zemlje koje vode kriminalci, poput Pridnjestrovlja, Osetije, Abhazije, a sada Krima i Donbasa”, kazao je Salivan. “Premda imamo dugu istoriju saradnje kriminalnih organizacija sa vladama širom svijeta, kako na Zapadu tako i u bivšem SSSR-u, Putin je institucionalizovao ove veze na do sada neviđen način”.
OCCRP je neprofitni konzorcijum regionalnih istraživačkih centara, kao i nezavisnih medija koji se protežu od Evrope preko Centralne Azije do Latinske Amerike. Ima za cilj da pomogne javnosti da bolje razumije kako organizovani kriminal i korupcija utiču na živote, kao i da unaprijedi izvještavanje o korupciji i kriminalu.
Bonus video:
