Iako je kvalitet životne sredine na području kolašinske opštine zadovoljavajući, evidentna je ugroženost pojedinih segmenata, prije svega zbog izvođenja građevinskih radova. Izgradnja malih hidroelektrana (mHE) na pritokama Tare i Morače, radovi na auto-putu i regionalnom putu Berane - Kolašin izazavali su ekološke probleme, ocijenjeno je u izvještaju o stanju životne sredine tokom prošle godine.
“Ti uticaji se mogu okarakterisati kao privremeni, dok traju radovi, osim gradnje mHE, čiji uticaj je trajan na biodiverzitet i potrebe mještana. Loše je stanje ribljeg fonda, a razlog za to je i krivolov. U mjestima Jabuka i Mateševo ugrožen je biodiverzitet rijeke Tare zabog radova na auto-putu. Stradaju vrste koje nemaju mogućnost migracije. Ipak, izvještaj koji rade stručni timovi, angažovani od izvođača radova, pokazuju da se biodiverzitet obnavlja, to jest stanje je znatno bolje nego tokom 2018. i 2019. godine“, piše u izvještaju kolašinskog Sekretarijata za zaštitu životne sredine.
Ocjenjuju da turizam stvara sve veći pritisak na životnu sredinu. To se, objašnjavaju, ogleda u nekontrolisanoj proizvodnji otpada i otpadnih voda, potrošnji pijaće vode, ugroženosti planine terenskim vozilima, uništavanju staništa i uznemirivanjem divljih životinja.
Iz Sekretarijata ocjenjuju da je u Kolašinu “na sceni agresivan rast turizma u odnosu na kapacitete životne sredine, infrastrukturu, broj stanovnika i ljudske resurse“. U toku je, kažu, izgradnja većeg broja objekata, u okviru planinskih cenatara Kolašin 1600 i Kolašin 1450. Na tim lokalitetima će, objašnjavaju, praviti naselja sa velikim brojem objekata i turističkih ležajeva, a gradnja je intenzivna i u ovkiru gradskog jezgra i DUP-a “Breza”. Podsjećaju da su Prostorni plan opštine, kao i razvojni planovi, opredijeljeni za takozvani “zeleni rast“ i održivi razvoj.
U izvještaju piše da su lani, kao i prethodnih godina nelegalnom berbom ugroženi šumski plodovi i ljekovito bilje. Kontrola branja je i dalje, ocjenjuju iz Sekretarijata, nedovoljna.
“Najviše su ugrožene lincura, borovnice, somina i brusnica. Šume su ugrožene nepoštovanjem planova gazdovanja i neadekvatnom kontrolom. Ugroženost se ne ogleda u pretjeranoj sječi, već u selektivnoj sječi na pojedinim mjestima pod strmim nagibom. To kasnije uzrokuje erozije, odnošenje plodnog šumskog zemljišta, zamućenost potoka, pojavu poplava i klizišta“, piše u izvještaju kolašinskog Sekretarijata za zaštitu životne sredine.
I dalje je, kako su ocijenili, primjer energetske neefikasnosti u Kolašinu zgrada Spomen-doma, koja za električnu energiju godišnje potroši 25.000 eura. Javna rasvjeta u Kolašinu, uglavnom je, objašnjavaju, neefikasna, pa su izdaci za utrošenu struju godišnje oko 80.000 eura.
Primjer dobre prakse je, navode iz Sekretarijata, Ulica palih partizanki u kojoj su LED sijalice.
Najavljuju da je u pripremi predlog Lokalnog energetskog plana. Taj dokument trebalo bi, tvrde, da doprinese uštedi električne energije i drugih energenata u javnom sektoru. Plan urbane mobilnosti, objašnjavaju u Sekretarijatu, kroz saobraćajna rješenja “doprinijeće većem stepenu očuvanja životne sredine i promovisanju zdravih stilova života, korišćenjem alternativnih vidova prevoza“.
Bonus video:
