Trnaestojulski ustanak je simbol otpora, ljudskog dostojanstva i slobode, a svaki dan je ustanak za bolju i srećniju Crnu Goru, kojoj je mjesto u Evropskoj uniji, poručeno je danas sa Partizanskog spomen groblja na Brezu u Kolašinu, sa svečanosti kojom je obilježen Dan državnosti.
Vijence i cvijeće na partizansko groblje položile su degacije Opštine Kolašin, UBNOR-a i antifašista tog grada, kao i a veliki broj građana.
Na značaj Trinaestojulskog ustanka podsjetila je predsjednica Opštine Marta Šćepanovič, prema čijim riječima je "to jedna od najsvjetlijih trenutaka u crogorskoj istoriji". Herojskim djelima rodoljublja, rekla je ona, "u NOB-u ispisali su neke od nasjlavnijih stranica crnogorske istorije".
"Dok se ponižena Crna Gora, 1941. godine, davila u dubokim rovovima istorijskih nepravdi, Evropa bila na koljenima, a okupator na vrhuncu moći, crnogorski narod je smogao snage da kaže 'ne' fažizmu. Ni kaznena ekspediicija fašističkih lešinara, kako je objavljeno u proglasu Centralnog komiteta (CK) Komunističke partije Jugoslavije (KPJ) ni popaljena sela ni nevine žrtve nijesu mogli slomiti borbeni duh crnogorskog naroda i njegovu čvrstu rješenost da se i dalje bori protiv okupatora. Najveličanstveniji trenutak evropske istorije, kako je Trinaestojulski ustanak opisao filozof Žan Pol Sartr, postaje simbol otpora, ljudskog dostojanstva i slobode, uzor novim generijacijama, inspiracijama i nedahnuće", kazala je Šćepanović.
Prolivena krv crnogorskih kćeri i sinova, rekla je predsjednica Opštine, “pretočena je je u ideju o antifašističkoj, nezavisnoj, ujedinjeno, jedinstvenoj, mirnoj, stabilnoj, emncipovanoj, slobodnoj i prosperitetnoj Crnoj Gori. Takvoj Crnoj Gori, smatra ona, mjesto je u Evropskoj uniji.
"Svaki dan je ustanak za bolju i srećniju, građansku Crnu Goru u kojoj nema naših i njihovih, u kojoj nas ne razdvajaju, već povezuju, u kojoj nas ne zavađuju, već mire i u kojoj nas ne dijele već ujedinjuju. Istraj crnogorski narode u toj teškoj borbi i srećan ti 13. jul, Dan državnosti", poručila je Šćepanović sa Breze.
Program obilježavanja Dana državnosti vodio je novinar Radojica Bulatović, koji je podsjetio da je, pored Sartra i Valeri Žiskar d'Esten, kojeg mnogi smatraju ocem Evropske unije, rekao da je "crnogorski 13. jul jedan od najzančajnijih datuma u Evropi XX vijeka".
"Breza nas je i danas pozvala i prozvala da povežemo generacije i vrijeme u obilježavanju svjetlih ratničkih i državničkih poduhvata, koji čine paradigmatsku osu crnogorske istorije. U Crnoj Gori s vjekovima vojevalo za parče zemlje i tračak slobode, vojevalo se i pjevalo", reko je on.
U okviru proslave Dana državnosti u Kolašinu, obilježeno je i 40 decenija postojanja Zavičajnog muzeja u tom gradu. Istoričarka umjetnosti i dugogodišnja kustoskinja Draginja Kujović podsjetila je da je "13. jula 1982. godine u organizaciji Opštine Kolašin i Saveza udruženja boraca NOR-a Kolašina otvorena je stalna postavka istorijske zbirke Zavičajnog muzeja Kolašin u ratu i socijalističkoj revoluciji".
"Otvoren je za posjetu Zavičajni muzej koji se bavio proteklih četrdeset godina sakupljanjem, evidentiranjem, proučavanjem i izlaganjem pokretnog kulturno-istorijskog nasljeđa Kolašina, kao i evidencijom, proučavanjem i zaštitom nepokretnih kulturnih dobara kolašinskog kraja. U muzeju su formirani fondovi: istorijske i etnografske zbirke kao i fond stare fotografije i fond zbirke slika. Urađen je 1988. godine projekat za sanaciju zgrade Muzeja. Na osnovu tog projekta Evropska agencija za rekonstrukciju krajem 2002. godine sanirala je spratni dio zgrade. Kako je projektom bilo predvideno tom sanacijom muzej je dobio sve potrebne prostore za njegovo funkcionisanje po Zakonu o muzejskoj djelatnosti države Crne Gore. Ta sanacija bila je značajna za unapređenje rada muzeja", rekla je između ostalog Kujović.
Obilježavanje Dana državnosti uveličala je muška pjevačka grupa KUD Mijat Mašković, koja je izvodila pjesme iz NOB-a.
Bonus video:
