Uprava za zaštitu kulturnih dobara zaključila je da se nisu stekli uslovi da se, shodno Zakonu o zaštiti kulturnih dobara, uspostavi prethodna zaštita Turističkog naselja “Slovenska plaža” jer nije počela gradnja na parceli u srcu kompleksa za koju je urbanističko-tehničke uslove izdalo Ministarstvo prostornog planiranja.
U zaključku, koji potpisuje direktorica Uprave dr Petra Zdravković, ipak, navodi se da, shodno Zakonu i Pravilniku o bližim kriterijumima i postupku za utvrđivanje kulturne vrijednosti dobra, Uprava smatra da dobro Turističko naselje “Slovenska plaža” u Budvi zadovoljava kriterijume autentičnosti i integriteta, stepena očuvanosti, jedinstvenosti i rijetkosti u okviru svoje vrste, a posjeduje i istorijski, umjetnički, arhitektonski, tehnički, dokumentarni i drugi društveni značaj i osobenosti.
To se navodi u odgovoru lideru “Pokreta za Grad”, odborniku u budvanskom parlamentu, Đorđu Zenović koji je podnio inicijativu za uspostavljanje zaštite kulturnog dobra Turističko naselje “Slovenska plaža” sa hotelom “Aleksandar”.
“Imajući u vidu okolnosti izložene u inicijativi, Uprava za zaštitu kulturnih dobara će u što kraćem roku sprovesti postupak valorizacije i utvrđivanja kulturno-istorijskih vrijednosti ovog dobra, kako bi na adekvatan način bile očuvane njegove prepoznate osobenosti, vrijednosti i značaj”, navela je Zdravković u dopisu u koji su “ Vijesti” imale uvid.
Zenović je podnio incijativu u kojoj je upozorio da postoji izgledna opasnost da u nekom narednom periodu dođe do uništenja ili nestanka specifičnog i po mnogim karakteristikama jedinstvenog urbanističkog i arhitektonskog lokaliteta, nakon što je 11. avgusta ove godine Ministarstvo prostornog planiranja Hotelskoj grupi “Budvanska rivijera” izdalo urbanističko-tehničke uslove za izradu tehničke dokumentacije za izgradnju turističkih objekata na urbanistuičkoj parceli 26.2, blok u srcu turističkog naselja.
“Imajući u vidu činjenicu da projektna dokumentacija u odnosu na izdate UT uslove koji omogućavaju projektovanje objekata nesrazmjernih kapaciteta na prostoru naselja “Slovenska plaža” još uvijek nije razrađena niti je u fazi pribavljanja saglasnosti, odnosno da se na prostoru naselja “Slovenska plaža” ne izvode radovi koji bi doveli do oštećenja, uništenja ili nestanka ovog nepokretnog dobra, nisu se stekli uslovi za upostavijanje prethodne zaštite shodno članu 20 Zakona o zaštiti kulturnih dobara”, istakala je Zdravković.
Iz Uprave ističu da je turistički kompleks “Slovenska plaža” (1984), slovenačkog arhitekte Janeza Kobea, izgrađen po prvonagrađenom rješenju dobijenom na jugoslovenskom konkursu raspisanom nakon zemijotresa iz 1979. godine.
“Uspješno rješenje arhitekte Kobea nastalo je kao rezultat precizno postavljenog programskog zadatka tada glavnog urbaniste Budve, arhitekte Petra Perovića, kojim se, između ostalog, zahtijevalo spajanje tri velika kulturna modela Mediterana - antičkog, hrišćanskog i islamskog. Model “grada u gradu” praćen transpozicijom tradicionalne primorske i paštrovske kuće s jednovodnim krovom, s nizom inovativnih sadržaja i velikim zelenim prostorima, sistemima alternativnih izvora energije i isključivom upotrebom električnih vozila unutar kompleksa, predstavljao je jedinstven koncept turističkog naselja u tadašnjoj Jugoslaviji. lako sadržajno nezavisan, kompleks je u potpunosti otvoren i integrisan sa ostatkom grada i pejzažom, uspostavljajući ambijentalnu ravnotežu, koju je zadržao i danas. Arhitekta Kobe je za ovu realizaciju nagrađen saveznom “Borbinom” nagradom za arhitekturu za 1984. godinu”, podsjetila je Zdravković.
Uvidom u dokumentaciju Uprave za zaštitu kulturnih dobara, kako je dodala, konstatovano je da je za dobro Turističko naselje “Slovenska plaža” po službenoj dužnosti prihvaćena inicijativa od 13. oktobra 2021. godine.
“Istim aktom je u konačnom preporučeno da shodno članu 18, stav 2 Zakona o zaštiti kulturnih dobara, kojim je propisano da zaštitu kulturnog dobra uspostavija Uprava, po službenoj dužnosti, Uprava za zaštitu kulturnih dobara u što kraćem roku pokrene postupak utvrđivanja statusa kulturnog dobra Turističko naselje “Slovenska plaža”. Uvidom u vaš zahtjev, zaključeno je da se u konkretnom slučaju prepoznati rizik odnosi na urbanističko-tehničke uslove izdate od strane Ministarstva prostornog planiranja, urbanizma i državne imovine, od 11. avgusta 2025. kojima se na urbanističkoj parceli 26.2, u zahvatu turističkog naselja, predviđa izgradnja turističko-hotelskog kompleksa maksimalne spratnosti prizemlje, mezanin i devet spratova (P+Mz+9) i prizemlje, mezanin i tri sprata (P+Mz+3) i bruto razvijene građevinske površine od gotovo 40.000 kvadratnih metara. Planirani parametri nespojivi su sa izvornom strukturom turističkog naselja “Slovenska plaža”, koja je zasnovana na niskim objektima prizemlje i jedan sprat ili prizemlje i dva sprata (P+1, P+2), usitnjenim matricama i ambijentalnim uklapanjem u prirodni i kulturni kontekst Budve”, zaključila je Zdravković.
Glavna arhitektica upozorena da ne dozvoli gradnju
Zenović je odgovor Uprave za zaštitu kulturnih dobara, kako je potvrdio “Vijestima”, juče dostavio v. d. generalne direktorice Direktorata glavnog državnog arhitekte Mirjani Đurišić, upozoravajući je na postojanje opasnosti da bi dozvoljavanjem gradnje bilo uništeno dobro TN “Slovenska plaža”.
“Naime, kako je HG “Budvanska rivijera” zatražila u maju mjesecu UTU za gradnju na UP 26.2 u okviru DUP “Budva centar - izmjene i dopune”, a da je Ministarstvo prostornog planiranja, urbanizma i državne imovine iste izdalo 11. avgusta 2025. godine, jasno je da postoji potencijalna opasnost od gradnje u okviru ovog turističkog kompleksa koje može ugroziti postupak zaštite istog kao kulturnog dobra. Uprava za zaštitu kulturnog dobra je namjerna pokrenuti postupak zaštite i nije saglasna s gradnjom predviđenom izdatim UTU, te vas molim da prilikom eventualnog razmatranja davanja saglasnosti na idejno rješenje uzmete u obzir ovu vrlo važnu činjenicu, kao i da kontaktirate sa Upravom za zaštitu kulturnih dobara oko dodatnih informacija. Cilj inicijative jeste zaštita urbanističke, arhitektonske i pejzažne vrijednosti koju nesumnjivo ovaj kompleks posjeduje, a posebno u kontekstu pretjerane urbanizacije u neposrednoj blizini kompleksa”, naveo je Zenović.
Bonus video:
