Crna Gora će na proljeće uvesti kontramjere za uvoz voća i povrća iz Albanije, ukoliko ta država u naredna dva mjeseca ne izmijeni politiku akciza kojima opterećuje crnogorsko vino i pivo, saopšteno je iz Privredne komore (PKCG).
Na sjednici Odbora udruženja poljoprivrede, prehrambene i duvanske industrije PKCG danas je saopšteno da Albanija opterećuje crnogorsko vino i pivo na tom tržištu u dvostrukom iznosu u odnosu na domaće.
Iz PKCG su kazali da su privrednici na sjednici podsjetili i na problem da Albanija, suprotno Centralnoevropskom sporazumu o zoni slobodne trgovine (CEFTA), otežava ulaz crnogorskih mljekarskih proizvoda, pozivajući se na Uredbu o aflatoksinu koju ne primjenjuju na uvoz iz drugih zemalja regiona.
“Albanija traži i da crnogorski mesni proizvodi imaju evropski izvozni broj, što nije u skladu sa principima Svjetske trgovinske organizacije (STO). Zatraženo je da se u Crnoj Gori labavije primjenjuje CEFTA sporazum, kao što to rade ostale zemlje potpisnice i tako zaštiti domaći proizvođač”, naveli su iz PKCG.
Privrednici su ocijenili poražavajućim da pokrivenost uvoza hrane izvozom prethodnih devet mjeseci bude samo devet odsto, što je pad dva procenta u odnosu na uporedni period prošle godine.
Odbor je razmotrio Informaciju o privrednim kretanjima u agraru u prvih devet mjeseci ove godinu i Analizu trgovine poljoprivredno-prehrambenim proizvodima tokom deset godina primjene CEFTA sporazuma.
Sekretar Odbora, Lidija Rmuš, je navela da poljoprivreda sa prerađivačkom industrijom predstavlja jedan od ključnih sektora ekonomije, što potvrđuje i učešće u bruto domaćem proizvodu (BDP) od 9,7 odsto.
Prema podacima Monstata, vrijednost otkupa i prodaje proizvoda poljoprivrede, šumarstva i ribarstva za prvih devet mjeseci ove godine iznosila je 24,1 milion EUR. Otkupljeno je 18,5 miliona litara mlijeka što je na nivou istog perioda prošle godine.
Rmuš je navela da kvalitet otkupljenog mlijeka raste.
Plantaže su, kako je dodala, ubrale 21 milion kilograma grožđa, 30 odsto više u odnosu na prošlu godinu, kao i 850 tona bresaka sa 60 hektara zasada.
“Ove jeseni će iz Italije i Grčke biti nabavljene nove visokosortne sadnice, tako da će Plantaže ponovo imati preko 85 hektara zasada pod breskvama”, kazala je Rmuš.
Proizvodnja jaja je, kako je saopštila, u stalnom porastu, kao rezultat investiranja.
“Uvoz jaja je smanjen 13 odsto u odnosu na prvih devet mjeseci prošle godine, odnosno 23 odsto u odnosu na isti period 2014. godine”, kazala je Rmuš.
Iz PKCG su saopštili da je u planu povećanje kapaciteta prerade mlijeka.
“Na sjeveru kompanija Milkraft gradi veliku farmu kapaciteta 500 grla i mljekaru kapaciteta 60 tona prerade dnevno. U toku su investicije u dvije velike farme ovaca na Pišču i angus goveda na Žabljaku, kao i u novu fabriku za preradu u okviru Mesoprometa, kojom se stvara mogućnost za otvaranje 70 novih radnih mjesta i plasman proizvoda sa sjevera”, dodaje se u saopštenju.
Za devet mjeseci ove godine u prehrambenoj proizvodnji zabilježen je rast od 6,7 odsto, dok je u proizvodnji pića i duvanskih proizvoda zabilježen pad od 4,4 odsto, odnosno 57,5 odsto.
“Prema anketi o poslovanju za devet mjeseci može se zaključiti da je u ovoj godini u odnosu na prošlu kod većine subjekata ostvaren rast proizvodnje i plasmana od tri do 30 odsto. Kod preduzeća koja su u prethodnom periodu investirala uglavnom je proizvodnja značajno povećana, što je pozitivno uticalo na prodaju na domaćem tržištu, povećanje izvoza, kao i plasman kroz turističku tražnju”, rekli su iz PKCG.
Anketirani privrednici su ukazali da su glavni problemi u njihovom poslovanju naplata potraživanja i njeni dugi rokovi, nelojalna konkurencija zbog velikog uvoza poljoprivredno-prehrambenih proizvoda po znatno nižim cijenama, nedovoljna kontrola kvaliteta, nepovoljna kreditna podrška banaka, česte analize prilikom uvoza iako se radi o istim dobavljačima.
Rukovodilac Sektora za analize i istraživanja PKCG, Nina Drakić, kazala je da je tržište CEFTA regiona veoma važno za Crnu Goru, naročito za trgovinu poljoprivredno–prehrambenim proizvodima, što potvrđuju podaci o učešću tog regiona u spoljno-trgovinskoj razmjeni poljoprivrednim proizvodima od 60 do 70 odsto.
“U ukupnom izvozu hrane učestvuje sa 70 odsto, a u uvozu sa 56 odsto. U desetogodišnjem periodu uvoz je smanjen šest odsto, a izvoz povećan 12,8 odsto”, precizirala je Drakić.
Iz CEFTA regiona Crna Goa najviše uvozi žive životinje, mlijeko i mlječne proizvode, žitarice i proizvode od žitarica, voće i povrće i piće.
“Zabrinjava podatak da je posljednijh godina uvoz voća i povrća porastao preko 2,3 puta, iako za tu proizvodnju Crna Gora ima komparativne prednosti”, kazali su iz PKCG.
S obzirom na značajna sredstva koja će se usmjeriti u poljoprivredu do kraja 2020. godine, predlog je da se znatan dio opredijeli za jačanje tog sektora, kako u primarnoj proizvodnji, tako i u preradi.
Privrednici su ocijenili da matricu netarifnih barijera treba stalno ažurirati i primjenjivati arbitražu kada se problemi ne mogu riješiti na bilateralnoj osnovi.
“Potrebno je jačati trgovinske odnose u regionu kroz nastupe naših privrednika na sajmovima, forumima i povezivanje kroz niz zajedničkih aktivnosti koje sprovodi CEFTA”, zaključili su iz PKCG.
Bonus video:
