Sezona u Crnoj Gori se, prema dosadašnjim turističkim pokazateljima, razvija u dobrom pravcu, a zainteresovanost za ponudu je više nego ohrabrujuća, pa se očekuje da će biti bolja od prošlogodišnje, ocijenjeno je iz Privredne komore (PKCG.
Predstavnici Stručne službe PKCG kazali su da je to, između ostalog, rezultat promocije crnogorske turističke destinacije na glavnim emitivnim tržištima i otvoranja novih tržišta poput skandinavskog.
"New York Times, National Geografic, CNN i drugi mediji su afirmativno govorili o Crnoj Gori, a najpoznatiji vodič Lonely Planet je uvrstio sjever Crne Gore u neotkrivene destinacije koje obavezno treba posjetiti u ovoj godini", rekli su agenciji Mina-business iz PKCG.
Po najavama zvaničnika, Crna Gora je ovogodišnju sezonu dočekala sa mnoštvom novina u ponudi, kako na primorju, tako i u kontinentalnim djelovima.
"Naša turistička ponuda je regionalno konkurentna, a hotelijeri i ugostitelji pripremili su atraktivne aranžmane, uz spremnost da se turistima ispune očekivanja, za što je potrebno obezbjediti cjenovnu dosljednost i konkurentnost u odnosu na druge destinacije", rekli su iz PKCG.
Oni smatraju da je ljubaznost zaposlenih, bogata ponuda, povoljni aranžmani, dobra saobraćajna povezanost, destinacija koje su u ponudi i platežna moć turista veoma važan faktor u procjeni uspješnosti turističke sezone.
"U cilju veće prepoznatljivosti crnogorske turističke ponude nameće se kao neophodnost povezivanje turizma i poljoprivrede. Komplementarnost poljoprivrede sa turizmom ima sve veći značaj, budući da širokim izborom domaćih proizvoda obogaćuje turističku ponudu i čini je jedinstvenom, tako da turizam kroz afirmaciju nacionalne kuhinje i specifičnih crnogorskih proizvoda, postaje snažan generator razvoja poljoprivrede", ocijenjeno je u PKCG.
U stvaranju kompleksne turističke ponude Crne Gore kao povezane cjeline primorja i sjevera, vidi se najbolja mogućnost da se produži sezona i da se sjeveru pruže razvojni impulsi.
"Tradicionalni proizvodi visokog kvaliteta upotpunjuju turističku ponudu, a povezivanje poljoprivrede i turizma ogleda se i u razvoju seoskog turizma naročito u sjevernom dijelu Crne Gore. Kroz razvoj tih djelatnosti stvaraju se materijalno-ekonomske pretpostavke za brži privredni razvoj i podizanje kvaliteta života", naveli su iz PKCG.
Kao zajedničku viziju, svi učesnici u tom procesu treba da imaju u vidu potrebu sagledavanja učešća sektora poljoprivrede kroz turističku ponudu, kao i konkretne aktivnosti na povezivanju ponude i tražnje, kao što su obezbjeđivanje kvaliteta, kvantiteta i kontinuiteta ponude, bolju povezanost s poljoprivrednim proizvođačima, kreiranje zajedničkih projekata za proizvodnju domaće hrane, promocije brenda Dobro iz Crne Gore.
"Prepoznajući značaj povezivanja ove dvije strateške grane razvoja, PKCG je tokom posljednjih nekoliko godina organizovala niz okruglih stolova i konferencija i B2B susreta hotelijera sa proizvođačima u cilju povećanja plasmana domaće proizvodnje kroz obogaćivanje turističke ponude", podsjetili su iz Komore.
Iz PKCG naveli su da tok realizovanja ovogodišnje ljetnje sezone, obilježava i ponavljanje nekih neriješenih situacija iz prethodnih godina na koje je turistička privreda ukazivala, a koje značajno umanjuju njen kvalitet. Uobičajene uočene nepravilnosti su nelegalno izdavanje smještaja, prodaja izleta na šetalištu, buka, nelegalan rad ugostiteljskih i privremenih objekata, neizdavanje fiskalnih računa, kao i loša komunalna i lokalna infrastruktura.
"Turistička privreda smatra da je za prevazilaženje primjećenih nedostataka neophodno blagovremeno početi sa pripremama sezone, potrebno je drugačije upravljati tokovima turizma uz kreiranje kalendara aktivnosti kojim bi se uskladila oblast izgradnje sa odvijanjem sezone i potrebama turističke privrede", precizirali su iz PKCG.
Za nesmetano funkcionisanje predsezone i sezone neophodno je, kako smatraju, na vrijeme sprovesti procedure javnih nabavki, kako bi se u roku realizovale planirane aktivnosti i obezbijedilo završetak svih građevinskih radova najkasnije do kraja marta.
U pravcu bolje dostupnosti destinacije, potrebno je preduzeti aktivnosti na unaprijeđenju aerodromske infrastrukture, posebno osposobljavanje Aerodroma Tivat za noćne letove.
“Na nivou lokalnih uprava neophodno je formirati odbore za pripremu turističkih sezona, a lokalne turističke organizacije treba da preuzmu destinacijski menadžment i time doprinesu većem kvalitetu ponude njihovih sredina. Neophodno je da predstavnici turističke privrede učestvuju u radu svih organa koji planiraju i donose odluke u vezi sa svim aspektima pripreme i realizovanja turističke sezone i jedinstveno djeluju u pravcu njene kvalitetne pripreme”, ocijenili su u PKCG.
Jedna od pretpostavki za nesmetano realizovanje sezone svakako je i prevazilaženje problema sive ekonomije koja predstavlja nelojalnu konkurenciju preduzećima koja uredno izmiruju svoje obaveze i prisutna je u skoro svim segmentima turističke djelatnosti.
“Najčešće se manifestuje kroz neregistrovanje obavljanja djelatnosti, neprijavljivanje zaposlenih ili prikazivanje umanjenih prihoda i obračuna zarada”, dodali su iz PKCG.
Podaci Nacionalnog izvještaja o razvoju po mjeri čovjeka za prošlu godinu Programa Ujedinjenih nacija za razvoj (UNDP) pokazuju da 31,4 odsto preduzeća u turizmu u određenom segmentu posluje u zoni sive ekonomije.
“Uspješna borba protiv sive ekonomije moguća je samo ukoliko svi akteri shvate njenu važnost i pozitivne efekte po privredu zemlje. Krajnji cilj je prevođenje iz nelegalnih u legalne tokove, smanjenje neregularnog poslovanja i na taj način stvaranje pretpostavki za ostvarenje većih budžetskih prihoda”, kazali su iz Komore.
Već niz godina predstavnici turističke privrede ukazuju da kvalitet turističke ponude Crne Gore umanjuju privremeni objekti koji ne ispunjavaju standarde i higijensko-tehničke uslove, a locirani su u neposrednoj blizini stalnih turističkih kapaciteta i ulaze u zonu sive ekonomije.
“Restriktivniji pristup i strožija primjena propisa i standarda prilikom izdavanje odobrenja za rad privremenih objekata, čija se ponuda podudara sa onom u hotelima, restoranima ili u prodavnicama široke potrošnje, sa posebnim akcentom na privremene objekte na šetalištima, zaleđe plaža i u kontaktnim zonama urbanog jezgra opština dao bi doprinos suzbijanju sive ekonomije u ovoj oblasti”, smatraju u PKCG.
Buka na otvorenom, u blizini smještajnih kapaciteta, predstavlja konstantan problem, limitirajući faktor razvoja crnogorskog turizma i rizik za zdravlje.
“Suzbijanje buke je jedan od prioriteta djelovanja, kako u ovoj, tako i u pripremi narednih turističkih sezona. Postojeći zakonodavni okvir nije u potpunosti definisao ovu oblast i ostaje otvoreno pitanje potpune implementacije relevantnih propisa. Nedostaje pravilnik o limitatorima jačine zvuka koji ograničava maksimalno propisani nivo buke i definiše nadležnosti inspekcijskih organa u kontrolisanju u dijelu ugradnje i funkcionisanja limitatora u ugostiteljskim objektima”, precizirali su iz PKCG.
Prema njihovim riječima, sistem obrazovanja i osposobljavanja za rad u turizmu još ne odgovara međunarodnim standardima, zahtjevima i potrebama turističkih preduzeća.
Unaprijeđenje obrazovnih programa u pravcu veće orjentacije prema praktičnom radu, primjena dualnog sistema obrazovanja, stipendiranje učenika i promovisanje turističkih zanimanja, kao i stimulisanje zapošljavanja domaće radne snage, treba da budu među prioritetnim aktivnostima na planu unaprijeđenja stručnog kadra.
“Hotelski smještaj visokog nivoa kvaliteta usluge generiše najveće ekonomske efekte za bruto domaći proizvod (BDP), zaposlenost, prihode države i produženje sezone. Crna Gora u hotelima sa četiri i pet zvjezdica raspolaže sa ukupno 17,3 hiljade ležajeva ili 43,3 odsto od ukupnih hotelskih kapaciteta. S obzirom na teritorijalnu ograničenost Crne Gore, potrebno je stvoriti uslove za strukturne promjene u smještajnim kapacitetima, odnosno da se već postojeći hoteli niže kategorije vremenom osavremene i prevedu u hotele više kategorije“, smatraju u PKCG.
Takođe, individualni smještaj, treba posmatrati kao dobar potencijal koji treba registrovati, standardizovati i objedinjeno ponuditi tržištu i na taj način doprinijeti suzbijanju sive ekonomije u oblasti turizma.
“Biznis barijere koje opterećuju poslovanje u turizmu mogu se riješiti samo strateški, partnerskom saradnjom i sinhronizovanim djelovanjem privrede i državnih institucija. Turistički poslenici spremni su da stave na raspolaganje svoje značajne potencijale i doprinesu unapređenju u svim segmentima turizma“, zaključuje se iz PKCG.
Bonus video:
