Francuska je istrajna u zahtjevu da se prihvatanjem metodologije za brže i djelotvornije pregovore o članstvu sa kandidatima i očekivanjem da se članice EU saglase da je veoma nužno takođe objediniti i ojačati Uniju, i na proljeće sagledati da li se “zeleno svjetlo” za pregovore može dati Skoplju, a možda i Tirani.
To piše pariski list Lezeko, koji smatra da se nagodba Pariza, Haga, Kopenhagena i dijelom još nekih članica EU, koje misle da se sa sadašnjim pravilima i neefikasnošću ne mogu dobro odvijati pregovori, kao i članica Unije koje traže da se to odmah odobri Sjevernoj Makedoniji i Albaniji, može nazreti u izjavi njemačke kancelarke Angele Merkel da “sa Francuskom treba razgovarati o onome što treba pospješiti i izmijeniti u postupku proširivanja”.
Njemačka kancelarka je to rekla na važnom skupu Evropske narodne partije u Zagrebu, tijela koje okuplja stranke desno od centra u EU, naglasivši da želi da se “što prije dodje do dogovora…jer ne smijemo zaobići ono što smo obećali”.
Analitičari i mediji su ovih dana podrobno razmatrali francuske predloge i očigledan raskol unutar Unije, a mnogi su potezali i geopolitičke razloge, na šta je ukazala i kancelarka Merkel, ocijenivši da “ukoliko (na Balkanu) nastane praznina, to će popuniti drugi, što ne odgovara našem strategijskom evropskom interesu”.
U nekim analizama se ističe i Makronov stav da su geopolitički interesi posljedica zapuštenosti, kad je u pitanju politika EU prema Zapadnom Balkanu, jer francuski predsjednik kaže da su Kina, Rusija i Turska u regionu više uticajni zato što se EU nije angažovala i naročito nije investirala u ekonomiju, ali i kulturu, obrazovanje.
Dnevnik italijanskih poslovnih krugova Il sole 24 ore u Makronovim predlozima vidi i riješenost da, uz sređivanje uzajamno korisnih odnosa sa Rusijom, cijela EU stvori protivtežu i ne samo na Balkanu, i da se bolje osposobi da uđe u nadmetanje i nužne pregovore o trgovini i visokoj tehnologiji s Kinom.
Il sole 24 ore nalazi i nedostatke u francuskim predlozima, ali kaže da je očigledno da je Makronovo insistiranje da na prvom mjestu sedam tačaka predloga o preuređenju pregovora o članstvu bude potpuno usvajanje i sprovođenje na dijelu vladavine zakona i temeljnih sloboda EU odraz loše situacije oko vladavine prava i sloboda u Uniji.
Jer upravo je EU sučeljena sa velikim problemima sa sprovođenjem vladavine zakona, nezavisnosti pravosuđa, bitke protiv korupcije, slobode izražavanja u članicama Unije Poljskoj i Mađarskoj, kao i Rumuniji i Bugarskoj, koje još od ulaska u članstvo imaju nadzorni mehanizam za ta područja, jer su ušle nespremne.
Italijanski dnevnik dodaje da Makron otud podvlači da “Evropska unija nije samo zajedničko tržište”, već da je utemeljena na demokratskim slobodama i vrijednostima.
Francuski list Liberasion, naklonjen ljevici, a ne baš politici francuskog predsjednika, vidi u Makronovim predlozima ozbiljan zalog da i Unija i približavanje Zapadnog Balkana dobiju novi zamah, posebno kroz zamisli da kandidati tokom pregovora odmah dobiju i “političku stolicu” i dosad nedostupna sredstva iz fondova EU ako zaista na dijelu sprovedu određene politike i uslove.
Liberasion štaviše postavlja pitanje "neće li Makron postati Luter evropske izgradnje?!"
U nekim osvrtima i analizama se zamjera Makronu da je na grub način i, bez savjetovanja s Berlinom ili nekim drugim partnerima, izašao sa predlogom reforme proširivanja, ali i predočio da se mora ozbiljno mijenjati NATO koji je "doživeo kliničku smrt".
Ali se primećuje i to da je Makron izazvao ozbiljna razmišljanja i pomeranja u ovještalim pogledima na budućnost Evrope, neodrživim u situaciji kad Vašington daje uporne znake da više neće sebe ulagati u čvrsto savezništvo s Evropom, dok ujedno sledi veliki poremećaj od izlaska iz članstva Velike Britanije.
Njemački dnevnik Frankfurter algemajne cajtung je napisao da se "može ne biti saglasan sa Makronovim burnim stilom, ali cilj mu je da izdejstvuje razjašnjenje od Njemačke oko njegovih zamisli o Evropskoj uniji u svijetu koji se brzo mijenja".
Neki analitičari u EU sad postavljaju pitanje: "Pa gdje su sad Njemci?"
Bonus video:
