Američki vojni oficiri posmatrali su juče zajedničke ratne igre Rusije i Bjelorusije, a bjeloruski ministar odbrane Viktor Hrenin im je poručio da mogu pogledati “šta god ih zanima”.
“Zapad”, zajednička strateška vježba Rusije i Bjelorusije počela je 12. septembra, s ciljem unapređenja vojne komande i koordinacije u slučaju napada na Rusiju ili Bjelorusiju, saopštilo je rusko ministarstvo odbrane. To su prve takve vježbe od početka ruske invazije na Ukrajinu 2022. godine.
Prisustvo američkih oficira, manje od nedjelju dana nakon što je susjedna Poljska oborila ruske dronove koji su ušli u njen vazdušni prostor, najnoviji je znak da Vašington nastoji da otopli odnose s Bjelorusijom.
Prošle sedmice, Džon Koel, izaslanik predsjednika SAD, posjetio je Minsk i rekao da Donald Tramp želi uskoro da ponovo otvori ambasadu SAD tamo, normalizuje odnose i obnovi trgovinu.
Američka vojska nije odmah odgovorila na upite Rojtersa za komentar.
Zapadni analitičari spoljne politike nagađaju da Tramp možda pokušava da odvoji Bjelorusiju od Rusije, strategiju za koju se uglavnom smatra da nema velike šanse da uspije, ili da iskoristi njene bliske veze s Moskvom kako bi promovisao dogovor o okončanju rata u Ukrajini.
Najmanje dvojica američkih oficira - potpukovnik vazduhoplovstva Brajan Šup i još jedan neidentifikovani oficir - bili su u Bjelorusiji da posmatraju vojne igre „Zapad-2025“, koje je takođe pratio i ruski zamjenik ministra odbrane Junus- Bek Jevkurov.
Prisustvo Amerikanaca na poligonu u Bjelorusiji predstavljeno je od strane bjeloruskog ministarstva odbrane kao iznenađenje.
“Ko bi pomislio kako će početi jutro još jednog dana vježbe Zapad-2025?”, navodi se u saopštenju u kojem je zabilježeno njihovo prisustvo među predstavnicima 23 zemlje, uključujući i dvije članice NATO saveza - Tursku i Mađarsku.
Vježbe se, kako podsjeća Rojters, održavaju u jeku pojačanih regionalnih tenzija nakon što je više od desetak ruskih dronova prošle nedjelje ušlo u poljski vazdušni prostor, a neki od njih preletjeli su i preko Bjelorusije.
U nedjelju je jedan ruski dron ušao u vazdušni prostor Rumunije, a njena avijacija ga je pratila gotovo sat vremena prije nego što je napustio teritoriju.
Rusija je u nedjelju saopštila da je u okviru vježbe ispalila hipersoničnu krstareću raketu “cirkon” na metu u Barencovom moru i da su supersonični lovci-bombarderi Su-34 izveli udare u sklopu zajedničkih vježbi s Bjelorusijom.
Moskva i Minsk tvrde da su vježbe isključivo odbrambenog karaktera i da ne namjeravaju da napadnu nijednu članicu NATO saveza, iako je vojni savez predvođen SAD pokrenuo operaciju “Eastern Sentry” nakon upada ruskih dronova u Poljsku 9. i 10. septembra.
Rusko ministarstvo odbrane objavilo je snimak fregate “Admiral Golovko” Sjeverne flote kako ispaljuje hipersoničnu raketu “cirkon” na metu u Barencovom moru. Na snimku se vidi raketa koja se vertikalno lansira s fregate, a zatim pod uglom izdiže i nestaje na horizontu.
“Prema podacima objektivnog nadzora dobijenim u realnom vremenu, meta je uništena direktnim pogotkom”, navelo je ministarstvo.
Ruski predsjednik Vladimir Putin izjavio je 2019. godine da “cirkon” može letjeti devet puta brže od brzine zvuka i pogađati ciljeve na moru i kopnu na udaljenosti većoj od 1.000 kilometara.
Ovogodišnje vježbe su znatno manjih razmjera od onih iz 2021. godine, kada je u Zapadu-2021 učestvovalo oko 200.000 vojnika. Razlog za to je, prema pisanju “Gardijana”, činjenica da Moskva zbog rata u Ukrajini nema dovoljno raspoloživog ljudstva. Ipak, zapadne prijestonice budno prate dešavanja, imajući u vidu da je Zapad-2021 poslužio Putinu kao pokriće da premjesti veliki dio svoje vojske i opreme ka zapadu, nekoliko mjeseci prije nego što je pokrenuo napad na Ukrajinu - uključujući i s bjeloruske teritorije.
Za predsjednika Bjelorusije Aleksandra Lukašenka, vježbe dolaze u osjetljivom trenutku, ističe britanski list. Nakon dugogodišnje prakse balansiranja između Moskve i Zapada, bjeloruski lider je nedavno ponovo pružio ruku administraciji Donalda Trampa. Prošle sedmice obezbijedio je djelimično ublažavanje američkih sankcija nakon što je oslobodio više od 50 zatvorenika.
Lukašenko se trudio da umanji značaj vježbe Zapad-2025, insistirajući da su vježbe odbrambenog karaktera i da se izvode duboko unutar zemlje – daleko od granica NATO-a, gdje je Poljska nagomilala trupe, a zapadni lovci patroliraju nebom nakon nedavnog upada ruskih dronova.
Bonus video:
