Službenik Uprave policije nečovječno je postupio prema Nikšićaninu, jer je u njegovom pravcu ispalio dva hemijska sredstva i nanio mu tjelesne povrede.
To stoji u mišljenju institucije Zaštitnika ljudskih prava i sloboda, a incident se dogodio prilikom protesta na Cetinju 5. spetembra zbog ustoličenja mitropolita Srpske pravoslavne crkve u Crnoj Gori Joanikija.
”Podnosilac pritužbe zadobio je tjelesne povrede u vidu opekotina na lijevom obrazu i uhu, kao i lijevoj potkoljenici”, navodi se u mišljenju koje potpisuje Mirjana Radović.
Zamjenica zaštitnika dala je više preporuka Upravi policije, među kojima je da organizuje obuke o pravilnoj upotrebi hemijskih sredstava, ali i obezbijedi da se izvještaji o upotrebi sredstva prinude sačinjavaju bez izuzetka i sadrže detalje u vezi sa upotrebom sredstava prinude u svakom konkretnom slučaju.
Radovićeva preporučuje i da se “razmotri mogućnost audio-vizuelnog snimanja svih akcija policije”.
Mišljenje je donijeto, kako se navodi, na osnovu sprovedenog ispitnog postupka, analize snimaka, uvida u dostavljeno izjašnjenje UP, kao i dokumentaciju pribavljenu od Odjeljenja za unutrašnju kontrolu policije.
Kada su u pitanju događaji na Cetinju od 5. septembra, u utvrđenjim činjenicama se navodi da je tog dana održano nenajavljeno okupljanje povodom ustoličenja mitropolita, da je došlo do probijanja policijskog kordona, potom više puta izdato upozorenje i naređenje da se okupljeni raziđu, što građani nisu učinili.
Na Balšića pazaru nalazio se policijski kordon sačinjen od devet policijskih službenika, koji je stajao mirno, spuštenih štitova. U navedenoj grupi je jedan službenik bio zadužen za upotrebu hemijskog oružja (“hemičar”).
Među činjenicama se navodi da se neposredno prije upotrebe hemijskog sredstva prinude, na udaljenosti svega par metara od osobe koja snima događaj, vidi osoba zrele životne dobi u sivoj jakni i farmerkama koji u desnoj ruci drži kamen veličine dlana. Zaštitnik zaključuje da su se stekli uslovi za upotrebu sredstava prinude.
Nakon kratkog razgovora sa drugim policijskim službenikom, službenik iz torbe vadi fleš bombu koju zatim baca u pravcu podnosioca pritužbe. Podnosilac pritužbe i njegova majka zatim padaju na zemlju. Dalje se navodi da je majka podnosiocu pritužbe pomogla da ustane, hvatajući ga rukama oko struka i pokušavajući da ga skloni sa ulice, ali da se oteo njenoj kontroli i napravio dva koraka u pravcu policije uz vrijeđanje.
Neposredno zatim policijski službenik, koji je prethodno bacio fleš bombu, upotrebljava hemijsku pušku, ispalivši patron u pravcu podnosioca pritužbe, od čega je on zadobio povrede.
”Zaštitnik primjećuje da izvještaji o upotrebi hemijskih sredstava koja su korišćena ovom prilikom nijesu sačinjeni, što je teža povreda službene dužnosti shodno Zakonu”, navodi se u mišljenju.
U vezi sa izvještajima o upotrebi hemijskih sredstava prinude, zamjenica zaštitnika podsjeća na ranije data mišljenja u kojem je primjećen formalizam u izvještavanju i postupku ocjene zakonitosti i opravdanosti upotrebe hemijskih sredstava koja su primijenjena u odnosu na građane koji su učestvovali u javnom neprijavljenom okupljanju 2020. godine u Pljevljima.
U konkretnom slučaju sa Cetinja, policijski službenik je postupao u službenom svojstvu shodno naređenjima rukovodica dok se podnosilac pritužbe nije nalazio u bespomoćnom položaju imajući u vidu da se nije udaljio sa lica mjesta nakon prve upotrebe sredstava prinude kojom prilikom je zadobio opekotine. “Iz navedenog proizilazi da nije dostignut stepen surovosti i patnje koji mučenje podrazumijeva. Okrutno i nečovječno postupanje prema praksi Evropskog suda za ljudska prava znači zlostavljanje koje je po intenzitetu blaže od mučenja i koje najčešće podrazumijeva nanošenje tjelesnih povreda uz ozbiljne fizičke ili mentalne patnje”, navodi se u mišljenju.
Bonus video:
