Građani, firme i preduzetnici koji imaju turističke i kredite iz oblasti poljoprivrede, šumarstva i ribarstva od septembra ove do kraja avgusta naredne godine imaće pravo na moratorijum na te pozajmice ili na njihovo restrukturiranje (otplata po povoljnijim uslovima).
To je juče odlučio Savjet Centralne banke (CBCG) u sklopu četvrtog seta mjera za suzbijanje posljedica pandemije koronavirusa.
Uslovi
Iz CBCG je pojašnjeno da turistički krediti uključuju dvije kategorije - za usluge pružanja smještaja i hrane ili za pripremu turističke sezone.
“Pravo na moratorijum, koji se može koristiti od 1. septembra 2020. zaključno s 31. avgustom 2021. godine, imaju korisnici kredita iz pomenutih sektora koji ispunjavaju dva uslova - da na 31. 12. 2019. nijesu imali kašnjenje u otplati kredita duže od 90 dana i da na taj dan njihov kredit nije bio klasifikovan u kategoriju nekvalitetne aktive”, saopštili su iz CBCG.
Moratorijum na otplatu kredita podrazumijeva privremenu obustavu svih plaćanja obaveza po osnovu kredita (glavnice, kamate, zatezne kamate). Korisnik kredita ne plaća rate (glavnicu i kamatu) tokom moratorijuma, a obračunava im se ugovorena kamata za period čekanja.
Kamata i plaćanje
Iz CBCG je saopšteno da će banke tokom moratorijuma obračunati redovnu, nepromijenjenu ugovorenu kamatu i ona se može platiti “za vrijeme moratorijuma u skladu s ugovorenom dinamikom iz plana otplate kredita, odjednom nakon isteka moratorijuma ili da se pripiše glavnici duga po isteku moratorijuma”.
Restrukturiranje kredita može se odobriti samo za kredite iz A katorije, odnosno one u kojoj su krediti s kojima se ne kasni u otplati.
“Ovim se stimuliše odobravanje i restrukturiranje kredita, s obzirom da banke neće imati potrebu za dodatnim kapitalom po ovom osnovu. Savjet je zaključio da su određene banke, tokom krize, odobrile nove kredite u iznosu koji je na istom ili višem nivou u odnosu na uporedni period, dok su pojedine zabilježile pad kreditiranja”, kazali su iz CBCG.
Savjet je pozvao banke kod kojih je zabilježen pad kreditiranja da ga pojačaju i da uvaže preporuke o zadržavanju naknada i tarifa tokom krize.
Prvi tromjesečni moratorijum na otplatu kredita do juna je bio privremena mjera za sve građane i privredu. On je produžen za još tri mjeseca, ali ne omogućava svima pravo na stopiranje otplate, već samo onima koju su finansijski ugroženi i ako banka želi da im to odobri.
Vladajuća parlamentarna većina nije podržala predloge poslanika SDP-a da se otpiše kamata iz perioda čekanja, preko kojih su banke došle do dodatnih preko 19 miliona kroz odlaganje plaćanja obaveza, jer je oko 64 hiljade klijenata tražilo zamrzavanje 1,32 milijarde.
Bonus video:
