Eurostat: Nacionalnost i religija nijesu od suštinskog značaja

Etnička pripadnost, religija i jezik mogu biti osjetljiva pitanja u mnogim zemljama i neke države članice Evropske unije (EU) ne prikupljaju takve podatke prilikom popisa, saopšteno je “Vijestima” iz Evropske kancelarije za statistiku, Eurostat.

Centar za demokratsku tranziciju (CDT) je zatražio od najviših državnih zvaničnika i mandara za sastav nove vlade, da se prilikom predstojećeg popisa ne prikuplja ova vrsta podataka. Oni navode da je to u skladu sa budućim EU obavezama Crne Gore koje, kako piše u dokumentu, podrazumijevaju da se popisi sprovode registraciono, bez izjašnjavanja građana.

U Crnoj Gori se građani izjašnjavaju o nacionalnoj i religijskoj pripadnosti, kao i o jeziku. Novi popis stanovništva i domaćinstava planiran je za narednu godinu, a političke kalkulacije oko toga su već uveliko počele.

Iz Eurostata, koji je pratio popis u Crnoj Gori 2011, “Vijestima” su odgovorili da su njihovi propisi drugačiji ali da države mogu da imaju sopstvene.

“Etnička pripadnost, religija i jezik mogu biti osjetljiva pitanja u mnogim zemljama. Zaista je u nekim državama članicama EU prikupljanje statističkih podataka raščlanjenih prema etničkoj ili vjerskoj pripadnosti nezakonito”, odgovorili su iz Eurostata na pitanje “Vijesti” da li popis u članicama EU podrazumijeva prikupljanje podataka o vjeri, naciji i jeziku.

Objašnjavaju da popisno zakonodavstvo EU ne uključuje etničku pripadnost, religiju i jezik i ne daje konkretne preporuke o ovim temama.

“Naravno, zemlje koje to žele mogu slobodno donijeti nacionalnu odluku o prikupljanju ovih podataka”, naveli su u odgovoru.

Podsjećaju da su države zapadnog Balkana članice Ujedinjenih nacija i Ekonomske komisije UN za Evropu (UNECE). U okviru UNECE je, kako su naveli, Konferencija evropskih statističara (CES) koja je objavila popisne preporuke za zemlje u Evropi.

U tim preporukama su nacionalne pripadnosti, jezik i religija navedeni kao „teme koje nijesu od suštinskog značaja“.

„Nesuštinske“ teme su one čije se uključivanje generalno može smatrati manje vitalnim i stoga nisu obavezne, mada neke zemlje zbog svojih posebnih okolnosti i zahtjeva mogu neke od njih smatrati jednako važnim kao i osnovne teme”, piše u preporukama.

Iz Eurostata su kazali da se popisi stanovništva i stanova u EU rade u skladu sa uredbom br. 763/2008 Evropskog parlamenta i Savjeta od 9. jula 2008. i uredbama EK kojima se uspostavlja referentna godina i program statističkih podataka i metapodataka, koji detaljno opisuje tehničke specifikacije tema i njihove raspodjele i definiše modalitete i strukturu izveštaja o kvalitetu i tehnički format za prenos podataka.

U inicijativi CDT-a navodi se da se u uredbi Evropskog parlamenta i Savjeta taksativno navode obavezne teme, a vjere, nacije i jezika nema među neizvedenim ili izvedenim obaveznim obilježjima popisa u EU.

Oni upozoravaju da bi nastavak dosadašnjih praksi značio nastavak politike razaranja društvenog bića Crne Gore na vjerske i nacionalne okvire i dodatno udaljavanje od principa građanske države.

CDT navodi da podatke o nacionalnoj i vjerskoj pripadnosti i jeziku ne prikupljaju Francuska, Italija, Danska, Švedska, Norveška, Finska, Belgija, Holandija, Švajcarska, Luksemburg, Španija, Slovenija, Island… Navode i da podatke o nacionalnoj pripadnosti i jeziku ne prikupljaju Njemačka, Portugal, Grčka, Austrija, SAD...

Vujović: Moramo da jačamo građanski supstrat i rješavamo ekonomske probleme

Inicijativa CDT-a je konstruktivan predlog, imajući u vidu aktuelni politički trenutak i sve snažnije nametanje nacionalno-vjerskog diskursa i ugrožavanja građanskog koncepta ustrojstva države, ocijenio je član Glavnog odbora SDP-a Ivan Vujović.

On je kazao da Crna Gora mora da se kreće u pravcu daljeg snaženja svog građanskog supstrata, rješavanja nagomilanih ekonomsko-socijalnih problema koje je ostavila dosadašnja vlast i novog pokretanja integracionog procesa.

"Ako znamo da je za crnogorski popis veoma zainteresovana Srbija, koja je ovo isključivo unutrašnje crnogorsko pitanje uvrstila u svoja strateška državna dokumenta, onda nije teško doći do zaključka kakav pretpopisni ambijent se želi kreirati u uslovima nove vlasti u Crnoj Gori”, saopštio je Vujović.