Ministarstvo finansija i socijalnog staranja (MFSS) reagovalo je povodom teksta objavljenog 2. juna 2021. godine u ND “Vijesti” pod nazivom: “Grad gubi milione dok se čeka saglasnost”. Reagovanje prenosimo u cjelosti:
“Na Ministarstvo finansija i socijalnog staranja (MFSS) niko nije mogao, niti je vršio pritisak prilikom koncipiranja stava po osnovu Predloga odluke o naknadi za komunalno opremanje Opštine Tivat. Jedini pritisak u ovoj situaciji, smatramo da dolazi od Opštine Tivat.
Mišljenje MFSS-a je upravo u korist građana te mikro i male privrede, jer bi to bio veliki udar na njihov džep usljed krizne ekonomske situacije, a nema govora o zaštititi interesa građevinskog lobija, što se netačno pokušava spočitati.
Ministarstvo finansija i socijalnog staranja je, pored pisane i telefonske komunikacije, imalo i direktnu komunikacijusa predstavnicima Opštine Tivat, kroz održavanje sastanka na ovu temu. Sastanak je protekao u duhu razmjene argumenata, kulturne komunikacije i dobre saradnje, koju smo imali i do sada. U prilog tome ide i činjenicada je ovo ministarstvo pokazalo veliko razumijevanje za finansijsku situaciju u kojoj je tivatska opština i, prepoznajući njene napore u konsolidaciji javnih finansija, dalo je Vladi predlog za saglasnostna kreditno zaduženje od 3 miliona eura, koje je realizovano potpisivanjem ugovora 30. marta ove godine. Podsjećamo da je ova procedura sprovedena u najkraćem mogućem roku, upravo zbog razumijevanja ozbiljnosti situacije.
U duhu tedobre saradnje i razumijevanja, očekivali smo da ćemo nastavak komunikacije, povodom predloga odluke imati preko zvaničnih kanala, a ne da se za rješenja iz inoviranog predloga saznaje putem medija. Javnim finansijama na lokalnom nivou se upravlja, između ostalog, i direktnom i otvorenom saradnjom sa Vladom, a ne medijskim pritiscima.
Shodno članu 239 stav 19 Zakona o planiranju prostora i izgradnji objekata (“Sl. list CG”, br. 064/17, 044/18, 063/18, 011/19 i 082/20) visinu, uslove, način, rokove i postupak plaćanja naknade za komunalno opremanje građevinskog zemljišta, propisuje jedinica lokalne samouprave, uz prethodnu saglasnost Vlade.
S tim u vezi, Opština Tivat Predlog odluke o naknadi za komunalno opremanje građevinskog zemljišta nije uputila MFSS, već shodno zakonskoj procedure - resornom Ministarstvu ekologije, prostornog planiranja i urbanizma, koje je zaduženo za proceduru pripreme materijala za odlučivanje na sjednici Vlade.
Ministarstvo finansija i socijalnog staranja je 23. februara 2021. godine primilo od Ministarstva ekologije, prostornog planiranja i urbanizma zahtjev za davanje mišljenja na Predlog odluke o naknadi za komunalno opremanje oštine Tivat, imajući u vidu da u postupku pripreme zakona i podzakonskih akata, obrađivači su dužni da pribave i mišljenje MFSS-a u dijelu sadržine Izvještaja o analizi uticaja popisa. Ovo ministarstvo je dalo sugestije na Izvještaj o analizi uticaja propisa, koji je usaglašen do 29. marta 2021. godine.
Nakon toga, Ministarstvo finansija i socijalnog staranja je pripremilo mišljenje 1. aprila 2021. godine i dostavilo resornom ministarstvu.U mišljenju je konstatovano predloženo povećanje naknade za komunalno opremanje građevinskog zemljišta za objekte površine do 500m2, za oko 67%.Ovi predloženi iznosi naknada su značajno veći od prosjeka za južnu regiju (isključujući Budvu). Preciznije rečeno, iznosi naknade su veći od onih koje imaju Bar i Ulcinj. Opština Kotor još nije donijela novu odluku, ali prema važećoj ima veće naknade u prve tri zone za 30 eura, dok Herceg Novi ima veće naknade u zonama I i II i to samo za površine preko 500 metara kvadratnih.
Nismo saglasni sa ovakvim povećanjem naknada u Tivtu, uzimajući u obzir da će to, prije svega, uticati na građane temikro i male privrednike, koji žele da realizuju izgradnju svojih objekata za lično stanovanje ili mali biznis. Očuvanje životnog standarda građana, posebno u uslovima pandemije, prioritet je Vlade. Dodatno, Vlada preduzima vanredne napore da opredijeli sredstva za podršku privredi pogođenoj posljedicama pandemije. U tom smislu se Vlada, pored obezbjeđenja direktne finansijske podrške kroz subvencije, opredijelila i za poreska izuzeća da bi stimulisala privrednu aktivnost i pomogla oporavak ekonomije.
Najmanje što se očekuje od lokalnih samouprava, u smislu mjera podrške građanima i privredi, jeste da bar ne povećavaju nakade, ukoliko nemaju već prostora da ih smanje. Druge lokalne samouprave, koju su u međuvremenu donijele svoje odluke o naknadi za komunalno opremanje građevinskog zemljišta, nisu povećale njihove iznose.Dodatno, naš stav je i na liniji obavezujućih preporuka Evropske komisije koje se tiču unapređenja regulatornog ambijenta, u dijelu uspostavljanja novih i povećanja postojećih fiskaliteta i parafisklaiteta, posebno na lokalnom nivou.
Razumijemo i podržavamo napore predstavnika Opštine Tivat da urede oblast planiranja i uređenja prostora. Međutim, to pitanje se ne može riješti povećanjem naknade za komunalno opremanje građevinskog zemljišta, već politikama koje se odnose na prostorno planiranje. Povećanje cijene komunalija za objekte do 500 kvadratnih metara, na građane može uticati tako što će oslabiti njihovu finansijsku poziciju i mogućnost da ta sredstva potroše za zadovoljenje neke druge bitne životne potrebe, a na male biznise tako što će za taj dodatni trošak povećati cijenu svog turističkog ili drugog proizvoda te će opet, na kraju, platiti građani Tivta, Crne Gore ili strani turisti. Na ovaj način se slabi životni standard građana i turistički proizvod čini nekonkurentnijim. U uslovima pandemije, kada Crna Gora ima najveći pad u turizmu na globalnom nivou i kada se različitim ekonomskim i zdravstvenim mjerama borimo za svakog turistu, ni Vlada, ni lokalne samouprave ne bi smjeli da urade bilo šta što će doprinijeti povećanju cijena turističkih usluga.
U tekstu se navodi da je ova naknada jedan od glavnih izvora prihoda tivatske lokalne samouprave. Radi tačnog informisanja javnosti, naglašavamo da je ova naknada u 2020. godini učestvovala sa 12,17% u ukupnim prihodima tivatske opštine, u 2019. godini sa 9,14%, u 2018. godini sa 9,65% i 2017. godinisa 10,57%. Poređenja radi, prihod od poreza na nepokretnosti u ukupnim prihodima učestvuje sa 32,68% za 2020. godinu, 25,87% za 2019. godinu, 30,45% za 2018. godinu i 21,87% za 2017. godinu.
Dodatno, u tekstu se navodi i da je Opština Tivat od kraja prošle godine do danas izgubila preko 2 miliona eura jer ne primjenjuje novu odluku. To znači da je Opština za prvih pola godine 2021. godine projektovala prihod od ove naknade na nivou većem od cijele 2020. Godine,ili još većem i iz prethodnih godina, koje nisu bile krizne. Sve navodi na zaključak da će se u tivatskoj opštini mnogo više graditi u 2021. godini, čime se ne postiže pomenuti cilj zaštite „dobrano načetog i preizgrađenog prostora“.
Pored svega navedenog, treba uzeti u obzir i vrlo značajne razlike u visini naknada između opština južne i centralne regije i opština na sjeveru. Tako ove naknade u sjevernom regionu prosječno iznose od 32 eura za zonu Ia do 15 za V zonu. U tom kontekstu, postavlja se pitanje da li je zaista cijena izgradnje kilometra lokalnog puta ili kanalizacione i vodovodne infrastrukture veća u Kolašinu ili u Tivtu, ako se za njihovu izgradnju koriste iste sirovine. Opravdano je da postoje neznatne razlike u cijeni zbog eventualnog težeg terena za izgradnju komunalne infrastrukture i taj argument je svakako na strani opština na sjeveru, koje i pored toga imaju po nekoliko puta niže cijene.
Napominjemo i da će se donošenjem Plana generalne regulacije, umjesto ove naknade uspostaviti gradska renta i naknada za uređenje neuređenog građevinskog zemljišta. Zakonom je predviđeno i da tri mjeseca nakon donošenja Plana generalne regulacije, lokalne samouprave donesu i plan komunalnog opremanja. Upravo smo zbog toga i ukazivali na važnost odgovorne politike upravljanja i planiranja prostora.
Sstav Ministarstva finansija i socijalnog staranja iskazan kroz formu mišljenja i u ovom postupku nije obavezujući za resorno ministarstvo i Vladu. Mišljenje ima za cilj da ukaže i na druge aspekte donošenja predmetne odluke, koji nisu u nadležnosti resornog ministartsva, da bi se tom ministarstvu i Vladi omogućilo da donese odluku, sagledavajući više potencijalnih uticaja i posljedica.
Da MFSS vodi računao građanima, o “običnom” čovjeku koji je, primjera radi, zasnovao porodicu i želi da izgradi kuću, pokazuje i to da je jedan od naših predloga bio i da se naknade za objekte do 250 kvadratnih metara snize maksimalno”, navodi u se reagovanju MFSS.
Bonus video:
